โรงเรียนอัสสัมชัญลำปาง เป็นโรงเรียนในเครือมูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลแห่งประเทศไทย ได้ก่อตั้งและดำเนินการสอนสืบมาโดย "ภราดาคณะเซนต์คาเบรียล" ซึ่งนักบุญหลุยส์ มารี กรีญอง เดอ มงฟอร์ต ได้สถาปนาขึ้นในปี ค.ศ.1705 (พ.ศ.2248) ณ ประเทศฝรั่งเศส มีจุดมุ่งหมายแรกเริ่มที่จะสอนให้เยาวชนอ่านออก เขียนได้ คิดเลขเป็นและมีหลักศาสนาเป็นแนวทางให้ประพฤติตนเป็นคนดี

คณะภราดาเซนต์คาเบรียลเข้ามาทำงานในประเทศไทยปี พ.ศ.2444 (ค.ศ.1901) โดยก่อตั้งสถาบันแห่งแรก คือ โรงเรียนอัสสัมชัญจังหวัดกรุงเทพมหานคร

จากนั้นก็ได้สร้างสถาบันตามหัวเมืองต่าง ๆ รวมทั้งในกรุงเทพมหานคร อีกถึง 17 สถาบันเป็นโรงเรียนสามัญ 11 แห่ง โรงเรียนอาชีวะ 2 แห่ง (จังหวัดระนองและจังหวัดธนบุรี) มหาวิทยาลัย 1 แห่ง บ้านเณร 3 แห่ง และศูนย์ฝึกอาชีพ 1 แห่ง

ซึ่ง 1 ใน 17 สถาบันนั้นคือ โรงเรียนอัสสัมชัญลำปาง เป็นอันดับที่ 7 ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2501 (ค.ศ.1958)

ในปี พ.ศ.2497 (ค.ศ.1954) คุณพ่อเอเทียน กรางซ์ บาทหลวง(คุณพ่อ)ชาวฝรั่งเศส คณะมิสซังต่างประเทศแห่งกรุงปารีส (MEP) ได้เดินทางจากประเทศจีนเข้ามาทำงานในประเทศไทยที่จังหวัดเชียงใหม่

คุณพ่อได้รับมอบหมายให้มาเปิดโบสถ์คาทอลิกใหม่ที่เมืองลำปาง (วัดแม่พระแห่งลูร์ด ลำปาง) และได้เปิดโรงเรียนอรุโณทัยควบคู่กับวัดด้วย มีนักเรียนชายมาเข้าเรียนในโรงเรียนอรุโณทัยมากขึ้น คุณพ่อจึงมีความคิดที่จะแยกเป็นโรงเรียนชายและหญิง

ในปี พ.ศ.2499 (ค.ศ.1956) ภราดายอห์น แมรี่ อธิการใหญ่ เจ้าคณะภราดาเซนต์คาเบรียลแห่งประเทศไทย ได้มาเยี่ยมเยือน คุณพ่อ เอเทียน กรางซ์ คุณพ่อได้เสนอให้อธิการใหญ่เปิดโรงเรียนสาขาขึ้นในจังหวัดลำปาง เพื่อให้การศึกษาเฉพาะนักเรียนชาย ท่านอธิการใหญ่รับไว้พิจารณา

ปลายปี พ.ศ. 2499 (ค.ศ.1956) คณะกรรมการของมูลนิธิคณะภราดาเซนต์คาเบรียลแห่งประเทศไทย ได้อนุมัติให้ซื้อที่ดินบริเวณหลังโรงเรียนอรุโณทัยเนื้อที่ประมาณ 18 ไร่ เป็นที่ลุ่ม มีน้ำขังตลอดปี มีป่าหญ้าคาหนาทึบ และที่ดินบางส่วนได้รับการบริจาค จากผู้ใจบุญอีกส่วนหนึ่งด้วย

ปัจจุบันโรงเรียนอัสสัมชัญลำปาง ตั้งอยู่เลขที่ 294/1 ถนนฉัตรไชย ตำบลสบตุ๋ย อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง 52100 โทรศัพท์ 0-5422-2337, 0-5422-2733 โทรสาร 0-5422-2233 มีเนื้อที่จำนวน 55 ไร่ 3 งาน 22 ตารางวา มีอาคารเรียน 8 หลัง จำนวนห้องประกอบการ 13 หลัง จำนวนห้องเรียน 107 ห้อง จำนวนห้องประกอบการ 91 ห้อง